De kerstvakantie staat voor de deur. De periode waarin veel mensen bij de warmtebedrijven en de aannemers het werk stilleggen. Maar dat geldt niet voor de mannen en vrouwen die 24/7 paraat staan om storingen in het warmtenet op te lossen. Want iedereen wil er met kerst warmpjes bij zitten.
In mijn tijd als regiomanager vond ik dat altijd bijzonder. Dat er dag en nacht mensen klaarstaan. Dat, als er iets misgaat, iedereen zich met ziel en zaligheid inzet om het probleem op te lossen. Dat je weet: op elkaar kun je bouwen. Dat is een prachtige eigenschap maar tegelijkertijd zit daar ook een keerzijde.
Want diezelfde drive kan ervoor zorgen dat we soms belangrijke dingen uit het oog verliezen: veiligheid.
- We willen de storing oplossen.
- We willen het project op tijd afronden zodat iedereen warmte heeft.
- We willen onze afspraken nakomen.
- En we willen soms niet te moeilijk doen, ook als dat fietspad eigenlijk open moet blijven en er nauwelijks ruimte is om veilig te werken.
In de incidenten die we binnen de werkgroep bespreken, voeren we daar mooie en eerlijke gesprekken over.
Er zijn geen panklare oplossingen. Veiligheid is namelijk zelden zwart-wit. Wat helpt, is het gesprek keer op keer blijven voeren.
In die gesprekken zien we vaak dat situaties minder eenduidig zijn dan ze op papier lijken. Het gaat om een glijdende schaal, waarin vaak meerdere factoren samenkomen. Die inzichten zijn niet te vangen in één procedure, maar helpen wel om signalen eerder te herkennen.
Dit jaar hebben we opnieuw waardevolle gesprekken met elkaar gevoerd.
Zo hebben we uitgebreid stilgestaan bij incidentrapportages: niet te snel oordelen, maar kijken vanuit de logica van de betrokkenen. Niet veroordelen, maar empathische vragen stellen.
Juist dát zijn de momenten waarop je de veiligheidscultuur de goede kant op stuurt, of juist ondermijnt.
Binnen SVWAW merken we dat dit steeds meer lukt. We durven eerlijk en open te zijn. Door de korte, informele lijnen weten we elkaar snel te vinden als er onverhoopt een incident plaatsvindt. Niet vanuit wantrouwen of schuld, maar vanuit vertrouwen: hoe pakken we dit samen het beste aan, als opdrachtgever én opdrachtnemer? Twee waardevolle conclusies die we tijdens onze successendag benoemden.
Want vaak denken we: het kan altijd beter. Dat klopt. Maar we mogen ook stilstaan bij wat er goed gaat, en daarvan leren.
Mooi dit jaar was ook de gezamenlijke stand still op 10 juli, met aandacht voor de gevaren van diisocyanaten. Goed om te zien dat dit thema steeds meer aandacht krijgt, ook vanuit leveranciers.
Daarnaast zijn we gestart met gezamenlijke werkplekdialogen, waarbij bedrijven letterlijk bij elkaar in de keuken kijken en van elkaar leren. Dichter bij de praktijk, waar het om draait. In het laatste strategisch overleg hebben we de Safety Culture Ladder besproken. Anja Vijselaar, namens het College van Deskundigen van NEN, gaf een helder en inspirerend verhaal over wat de SCL inhoudt en wat dat vraagt van organisaties. Veel deelnemende organisaties werken hier al mee. Als SVWAW willen we de SCL omarmen en elkaar helpen groeien naar een hoger, proactief niveau.
Daarom maken we volgend jaar een gezamenlijke roadmap. En we richten ons nog meer op de praktijk, aan de rand van de sleuf. Zolang het maar veilig is, natuurlijk.
Zelf ga ik in de kerstvakantie een mooie reis maken naar Schotland. Ik wens iedereen fijne feestdagen en een gezond en gelukkig nieuwjaar, of je nu thuisblijft of eropuit gaat. Want uiteindelijk is niets belangrijker dan deze dagen doorbrengen met de mensen die je lief zijn, in goede gezondheid.
En dat is waar we het elke dag voor doen:
dat iedereen veilig weer thuis komt.
Jan van Twillert
Voorzitter SVWAW